با گرمازدگی در تابستان چه کنیم؟
با شروع فصل گرم تابستان وضعیت هایی مختلفی از جمله گرمازدگی، ضعف گرمایی، آفتاب سوختگی، عرق سوز شدن، سنکوپ گرمایی و گرفتگی عضلات ناشی از گرما می تواند افراد را تحت تاثیر قرار دهد.
یکی از شایع ترین وضعیت هایی که اتفاق می افتد گرمازدگی (Heat stroke) است. در این حالت بدن قادر به کنترل دمای خود نبوده و دمای بدن به سرعت افزایش می یابد. در حالت گرمازدگی سیستم تعریق بدن از کار افتاده و دمای بدن در مدت 10 الی 15 دقیق به بالای 41 درجه سانتی گراد می رسد. در صورتیکه فرد گرمازده تحت درمان فوری قرار نگیرد این وضعیت می تواند سبب ایجاد آسیب های دائمی و حتی در مواردی منجر به مرگ شود. علائم گرمازدگی شامل:
- گیجی، تغییر وضعیت ذهنی و گفتار نامفهوم
- از دست دادن هوشیاری (کما)
- پوست گرم و خشک و تعرق زیاد
- تشنج
- دمای بدن بسیار بالا
اقدامات اولیه مورنیاز برای کمک به فرد گرمازده شامل:
- فرد را به اورژانس یا مرکز درمانی برسانید.
- فرد را به یک مکان سایه و خنک برده و لباس های رویی او را دربیاورید.
- از خوراندن مایعات به فرد گرما زده خودداری کنید.
- با آب خنک و یا در صورت امکان حمام یخ فرد را خنک کنید.
- پوست را مرطوب نمایید.
- پارچه های مرطوب سرد یا یخ را روی سر، گردن، زیر بغل و کشاله ران فرد قرار دهید و یا لباس او را با آب خنک خیس کنید.
- سعی کنید هوای اطراف فرد گرمازده در گردش باشد تا خنک شدن سریع تر انجام شود.
ضعف گرمایی (Heat exhaustion) به دلیل عرق کردن زیاد و از دست رفتن آب و نمک بدن ایجاد می شود. این وضعیت بیشتر در افراد مسن، افراد با فشار خون بالا و افرادی که در محیط های گرم کار می کنند دیده می شود. علائم ضعف یا خستگی گرمایی شامل سردرد، حالت تهوع، گیجی، ضعف، تشنگی، تعریق فراوان، افزایش دمای بدن و کاهش حجم ادرار می باشد. اگر فردی دچار ضعف گرمایی شد اقدامات اولیه زیر را برای او انجام دهید:
- فرد را به اورژانس یا مرکز درمانی برسانید.
- فرد را از محیط گرم خارج کرده و به او مایعات بدهید
- لباس های اضافی، کفش و جوراب فرد را دربیاورید
- فرد را با کمپرس سرد، یا شستشوی دست، صورت و گردن او با آب سرد، خنک کنید.
- به فرد دچار ضعف گرمایی به صورت مکرر و جرعه جرعه آب خنک بدهید.
سنکوپ (Syncope) گرمایی حالت غش (سنکوپ) یا گیجی است و زمان اتفاق می افتد که برای مدت طولانی ایستاده باشید و یا بعد از نشستن یا دراز کشیدن بلافاصله بلند شده و بایستید. در این حالت بدلیل افت فشار خون و کاهش موقتی جریان خون به سمت مغز، غش کردن برای مدت کوتاه، گیجی و سبکی سر اتفاق می افتد. عواملی مانند کم آبی (دهیدراتاسیون) و عادت نداشتن به شرایط اقلیمی می تواند منجر به بروز سنکوپ گرمایی شود. در این حالت بهتر است در یک مکان خنک نشسته یا دراز بکشید و به آرامی مایعاتی مثل آب و مایعات حاوی الکترولیت بنوشید.
گرفتگی عضلات ناشی از گرما (Heat cramps) معمولا در افرادی که فعالیت شدید داشته و بشدت عرق می کنند اتفاق می افتد. این تعریق شدید منجر به از دست رفتن آب و نمک های بدن شده و این حالت سبب گرفتگی دردناک عضلات در شکم، بازوها و پاها می شود. گرفتگی عضلات ناشی از گرما خود یکی از علائم ضعف گرمایی است. بهتر است این افرادی هر 15 تا 20 دقیقه از آب و میان وعده هایی که الکترولیت و کربوهیدرات های مورد نیاز بدن را تامین میکند استفاده کنند. در صورت رفع نشدن گرفتگی بعد از یک ساعت، یا بروز عوارض قلبی اقدامات درمانی برای فرد ضروری می باشد.
منبع:
